Eerste protonenbestraler PTCG overgedragen aan Radiotherapie

Onlangs is een nieuwe mijlpaal bereikt in de bouw van het protonentherapiecentrum: fabrikant IBA heeft de eerste protonenbestraler (gantry) inclusief de deeltjesversneller overgedragen aan de afdeling Radiotherapie. Dat betekent dat de installatiewerkzaamheden zijn afgerond en de klinisch fysici van de afdeling nu aan de slag kunnen met de zogenoemde klinische commissioning. De komende weken testen zij volgens een strak schema onder andere of de dosisverdelingen van de bestralingsplannen overeenkomen met de hoeveel straling die de apparatuur afgeeft.

Virtueel protonencentrum
Om straks goed voorbereid te zijn op de behandeling van patiënten gaan de medewerkers van Radiotherapie nu al werken alsof de protonenbestraler in gebruik is. Zo krijgen patiënten die op het hoofd bestraald moeten worden al het nieuwe masker aangemeten dat is ontwikkeld voor protonentherapie, maar dat ook gebruikt kan worden voor de huidige fotonenbestraling.
Om te bepalen of een patiënt voordeel heeft bij protonentherapie maakt de radiotherapeut een planningsvergelijking, waarbij het verwachte effect van zowel fotonenbestraling als protonenbestraling wordt berekend in een complicatieprofiel. Als dit profiel positief uitvalt voor protonenbestraling krijgt de patiënt nu nog fotonenbestraling in een ‘gewone’ gantry die dienst doet als ‘virtuele protonenbestraler’. Door de protonenbehandeling en de logistiek eromheen na te bootsen, komen eventuele knelpunten aan het licht en kunnen ze tijdig opgelost worden.

Verwijzing patiënten
Vanaf eind 2017 kunnen de eerste patiënten voor een ‘werkelijke’ behandeling in het protonentherapiecentrum terecht. Als eerste zullen patiënten met hoofdhalstumoren, hersentumoren, schedelbasistumoren en kinderen met kanker behandeld worden. Na de behandeling van een aantal UMCG-patiënten zullen ook patiënten uit andere radiotherapie-instituten hier behandeld worden. Voor de verwijzing van patiënten werkt de afdeling in een zogenoemd managed clinical network nauw samen met andere instituten in Leeuwarden, Zwolle, Enschede, Deventer en Arnhem. Ook het verwijsproces wordt de komende tijd geoefend.

Op dit moment wordt de laatste hand gelegd aan de inrichting van het protonentherapiecentrum en vindt de klinische commissioning plaats. Over een paar maanden zal ook de tweede gantry opgeleverd worden. De officiële feestelijke opening van het centrum volgt in de loop van 2018.